Deze website maakt gebruik van cookies. Essentiële en functionele cookies zijn noodzakelijk voor de goede werking van de website en kunnen niet worden geweigerd. Andere cookies worden gebruikt voor statistische doeleinden (analysecookies) en worden alleen geplaatst als u met de plaatsing ervan instemt. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie.

24/02/2025

Solidarcité: een maatschappelijke springplank voor jongeren

Wanneer het professionele leven u in staat stelt een constructief en revaloriserend project te lanceren, dan ontstaat SOLIDARCITE!

Marie de Dorlodot, moeder van 3 kinderen, is er de spil van en praat er ons met passie over.

Hoe is deze vereniging tot stand gekomen? Op basis van welke bevindingen?

Het Solidarcité burgerschapsjaarproject werd 25 jaar geleden geboren op basis van de volgende vaststellingen die meer dan 20 jaar later nog steeds actueel zijn:

  • Veel jongvolwassenen, hoewel kwetsbaar, worden uitgesloten van hulpvoorzieningen voor de jeugd en moeten zich daarom wenden tot voorzieningen voor volwassenen (OCMW, OISP, enz.) die niet aan hun verwachtingen voldoen.
  • Hardnekkige vroegtijdige schoolverlaters. Trouwens, veel jongeren die deelnemen aan het burgerschapsjaar kennen deze situatie en bezorgen ons een rapport dat op zijn minst conflictueus, gedesillusioneerd of zelfs pijnlijk is, met betrekking tot een schoolsysteem waarin ze zich buitengesloten, onbegrepen en soms zelfs vernederd hebben gevoeld, om uiteenlopende redenen: vroegtijdig schoolverlaten, irrelevante oriëntatie, enz.
  • Problemen voor jongeren in moeilijkheden om toegang te krijgen tot ruimtes voor actief burgerschap.
  • Er worden steeds meer mogelijkheden geweerd voor sociale "vermenging", zowel op school als op straat of op vrijetijdsplaatsen. Deze gettovorming van de jeugd heeft tot gevolg dat bepaalde groepen jongeren niet meer met elkaar omgaan, waardoor vooroordelen en reducerende meningen worden versterkt.
  • De identificatie van gecompartimenteerde logica's in de benadering van jongeren door de verschillende openbare beleidsinstanties.

Deze vaststellingen hebben geleid tot het idee om voor die jongeren een programma op te zetten dat tot doel heeft zoveel mogelijk jongeren, meisjes en jongens, de kans te geven om deel te nemen aan een burgerschapsproject en tegelijk bij te dragen aan het versterken van solidariteit in al haar vormen. 

Dit idee is het burgerschapsjaar; dit programma is Solidarcité met 8 vzw’s.

Het Solidarcité burgerschapsjaar heeft tot streefdoel om jongeren sociale en educatieve steun aan te bieden. Het is de bedoeling hun persoonlijke ontwikkeling en hun integratie in de samenleving als verantwoordelijke, actieve, kritische en solidaire burgers (CRACS – Citoyens Responsables, Actifs, Critiques et Solidaires) te bevorderen.

Om de samenleving te bekritiseren, moet je ze kennen. Met wie hebt u contact opgenomen en waar?

De directe begunstigden zijn jongeren van 16 tot 25 jaar met aanzienlijke persoonlijke problemen. Dit is een groep waarvoor we een groter educatief risico nemen (moeilijker dagelijks beheer, hoger risico op falen, enz.), maar die zal kunnen profiteren van een positieve stimulatie die door de rest van de groep wordt gegenereerd. Zij worden over het algemeen naar ons project doorverwezen door de sector Jeugdhulp (36,7%) of door hun naaste vrienden en familie (17,4%) of door de sector van de geestelijke gezondheidszorg (12%).

De vermenging van doelgroepen is een belangrijk element om rekening mee te houden bij het samenstellen van teams. De heterogeniteit van persoonlijke situaties en sociaal-economische en sociaal-culturele achtergronden maakt het mogelijk om jongeren te ontmoeten die weinig kans zouden hebben gehad om elkaar te ontmoeten vanwege de bestaande compartimentering van de sociale klassen.

Het project staat open voor iedereen maar garandeert een bevoorrechte toegang voor de meest kwetsbare jongeren.

Wat onze doelgroep voor het jaar 2023-2024 betreft, zijn dat vooral jongens (63%) die minderjarig zijn.

De indirecte begunstigden zijn de 460 partners die hebben kunnen rekenen op de hulp van de jonge vrijwilligers via de pijler "gemeenschapsdienst" van het burgerschapsjaar, d.w.z. alle acties die de vrijwilligers gratis ondernemen ten voordele van de verenigingspartners. Deze laatsten zijn voor het grootste deel vzw’s die de "humanistische" waarden verdedigen en die niet over de menselijke en/of financiële middelen beschikken om sommige van hun projecten uit te voeren. De diensten van vrijwilligers moeten ook worden beschouwd als echte partnerschappen; Het gaat geenszins om diensten tegen betaling, maar om momenten van uitwisseling binnen een ruimte van wederzijdse opwaardering.

Hoe hebt u uw pedagogisch project ontwikkeld?

De jongeren worden gegroepeerd in teams van 8 leden en begeleid door een groepsverantwoordelijke. Zij engageren zich gedurende 6 tot 9 maanden voor een dynamisch project, genaamd 'Burgerschapsjaar' op basis van 3 steunpilaren:

  1. Maatschappelijk engagement in de vorm van dienstverlening aan de collectiviteit en ontmoetingsactiviteiten:

Doorheen gans het project voeren de jongeren verschillende vrijwilligersacties uit. Denk hierbij aan het opknappen van de gebouwen van een vereniging, het uitdelen van warme maaltijden aan de meest kansarmen, het meewerken aan het beheer van een natuurreservaat, het meewerken aan een internationaal project, enz.

       2. Een tijd van opleiding en bewustwording:

De actie wordt aangevuld met een uitgebreid educatief programma met twee belangrijke doelstellingen: enerzijds de vrijwilligers voorbereiden op de acties die ze gaan ondernemen (initiatie handwerk, initiatie animatietechnieken, initiatie eerste hulp, enz.) en anderzijds de vrijwilligers sensibiliseren voor bepaalde grote maatschappelijke thema's (duurzame ontwikkeling, opvoeding tot democratie, respect voor verschillen, noord-zuidbetrekkingen, enz.).

      3. Een fase van persoonlijke rijping:

Vrijwillig engagement moet ook voor jezelf een etappe zijn. Dankzij een gepersonaliseerde begeleiding wordt elke jongere ondersteund bij de opbouw van zijn of haar post-Solidarcitéproject.

Het burgerschapsjaar is gericht op 4 specifieke doelstellingen:

1. Aan elke jongere de smaak en de concrete mogelijkheid teruggeven om zijn of haar burgerschap op een actieve en dynamische manier uit te oefenen;

2. De vermenging van verschillende doelgroepen mogelijk maken en ontmoetingen favoriseren tussen jongeren uit verschillende wijken en met verschillende sociaal-culturele achtergronden;

3. Alle jongeren een meerwaarde bieden voor hun toekomst door zowel hun socio-professioneel als hun persoonlijk statuut te verbeteren;

4. Bijdragen tot de ontwikkeling van verenigingen en de versterking van het "samenleven".

Hoe werkt elk team?

Wij willen dat jongeren actoren zijn van hun jaar: zij bouwen mee aan hun programma door partners te vinden die begaan zijn met hun thema's, of het nu gaat om werkkampen of bewustmaking. Het moet een win-winsituatie zijn, zowel voor de jongeren als voor de partnervereniging.

Voor de jongeren kan het gaan om zelfwaardering, openheid voor de verschillende werelden van actieve solidariteit of het verwerven van "savoir", "savoir-être" en "savoir-faire".

Vanuit het oogpunt van de partners is het de realisatie van projecten die een positieve impact zullen hebben op hun respectievelijke doelgroepen, zij maken hun acties bekend.

Bachelard schreef dat "de hele wereld zonder JOU niets kan opleveren"; Het anders-zijn is dus een wederzijdse constructie. Voelen jij en je collega's zich als acteur in het project zo?

Ik ben ervan overtuigd dat de kracht van het project het collectief is, omdat het een bewustzijn van solidariteit en wederzijdse hulp aanmoedigt door de complementariteit van de vrijwilligers binnen de teams. Het bevordert ook de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Voor een jongere die verdwaald is, is de wetenschap dat er elke ochtend een groep op je wacht om een activiteit uit te voeren, een echte drijfveer om uit je isolement te komen.

Bovendien investeren jongeren met Solidarcité op een positieve manier in de wereld van vandaag. Solidarcité is een weldadig project, dat zorgt voor een nauwgezette begeleiding van de jongere en voldoet aan zijn of haar persoonlijke behoeften.

Meer info of om een donatie te doen aan onze vereniging

Dit anders-zijn, een echte drijvende kracht van Solidarcité omdat het veel jongeren helpt hun horizon te verleggen, versterkt de opmerking van Albert Jacquard: "Tolerantie is het aanvaarden van verschil, het anders-zijn is belangstelling tonen voor verschil".

Dus, denk je niet dat er optimisme is in 2025?

We willen gravin Emmanuel de Ribaucourt bedanken voor het schrijven van dit interview.

Foto's