Nieuws

Emilie Meessen is de energie van het hart, ten dienste van hen die te vaak vergeten worden. Zij is verpleegkundige en samen met Sara Janssens de Bisthoven medeoprichtster van de vzw Straatverplegers. Wij hebben haar mogen ontmoeten.

Uw aanpak is diep menselijk en nuttig. Hoe is uw idee tot stand gekomen?

Ik ben verpleegkundige van opleiding en heb altijd in het sociale en in de psychiatrie gewerkt. Zo kreeg ik de kans om te werken en verpleegkundige functies te creëren in verschillende organisaties voor daklozen of drugsverslaafden.

In 2005 hebben Sara en ik een veldstudie uitgevoerd in Brussel om te zien of het nodig was om een nieuwe band met daklozen te creëren en hen zo in staat te stellen hun zelfvertrouwen en het verlangen om zich te verzorgen terug te krijgen. Zo ontstond na ontmoetingen met een dertigtal verenigingen en medische diensten, de vzw Straatverplegers (SV).

Het idee is in de loop van 20 jaar geëvolueerd. De methodiek is verfijnd en geprofessionaliseerd. Onze visie is ook geleidelijk uitgebreid als gevolg van successen in het veld en ervaring met daklozen.

Elke collega, elke vrijwilliger heeft zijn steentje bijgedragen en de vereniging laten groeien.

U zegt dat daklozen hun gevoel van eigenwaarde moeten herwinnen, wat een voorwaarde is om van de straat af te komen. Hoe pak je het aan?

De vereniging heeft een methodologie ontwikkeld op basis van hygiëne en gezondheid om de meest kwetsbaren te helpen hun zelfvertrouwen terug te winnen en stabiele en duurzame huisvesting, een motor voor welzijn, te vinden.

We hebben drie veldteams: Straat – Huisvesting – MyWay.

Het eerste team werkt aan hygiëne en aan de herwaardering van de persoon, voor hun eigen zelfrespect en om hen te motiveren voor zichzelf te zorgen en om hen te helpen de verandering in gang te zetten.

Het tweede team begeleidt de mensen inzake huisvesting met de "Housing First"-methodologie om hen opnieuw te leren nieuwe gewoonten te creëren en voor zichzelf te zorgen.

Het derde team, het MyWay-team, helpt de persoon om zichzelf opnieuw in de toekomst te projecteren. Hij/Zij is al gestabiliseerd in zijn/haar huis en dan is het mogelijk om nieuwe behoeften te creëren.

U bent ook verpleegster, gespecialiseerd in gemeenschapsgezondheid. Kunt u daar iets meer over vertellen?

Zorg is meer dan een daad, het is een begeleiding. Voor ons is hygiëne een diagnostisch en therapeutisch hulpmiddel geworden: het is een lichaamstaal wanneer woorden tekort schieten. De oplossing komt nooit van één enkele actor, maar van de samenwerking tussen burgers, zorgverleners, instellingen en overheidsdiensten. Ik ben ervan overtuigd dat een collectieve actie essentieel is voor duurzame resultaten.

Het is nu 20 jaar geleden dat u deze belangrijke vereniging oprichtte. Hoe evolueren u en uw team op dit moment?

Elke dag, op het terrein, zie ik redenen voor hoop, teams die zich mobiliseren, burgers die de hand reiken, onwaarschijnlijke samenwerkingen die levens redden. Dit "goede nieuws", dat geregeld binnen de vereniging wordt gedeeld, wordt een bron van energie en doorzettingsvermogen.

De vzw Straatverplegers wordt echter ook geregeld geconfronteerd met structurele problemen, bijvoorbeeld: de versnippering van de instellingen (geestelijke gezondheidszorg/verslaving/chronische ziektes), wat de coördinatie bemoeilijkt en anderzijds de precaire financiering: de helft van het budget is gebaseerd op overheidssubsidies en de andere helft op privégiften. De subsidies zijn echter onderhevig aan politieke keuzes en bezuinigingen, terwijl de giften afhankelijk zijn van de communicatie rond ons project en de wens van elke donateur om ons te steunen – dit creëert een permanent klimaat van onzekerheid. En ik wil van deze gelegenheid gebruik maken om de VAKB oprecht te bedanken om ons en onze website (www.infirmiersderue.org) via dit artikel bekendheid te verschaffen.

Ons werk heeft enkel zin als iedereen op zijn eigen manier betrokken raakt en meedoet!

De echte uitdaging is om te aanvaarden dat de waarde van een persoon niet wordt gemeten aan de hand van zijn productiviteit. Een solidaire samenleving vraagt zich niet af of een individu "rendabel" is, maar hoe hij op zijn eigen manier kan bijdragen tot en deelnemen aan het “samen leven”.

Bent u bang voor de komst van de winter, gezien het flagrante gebrek aan slaapplaatsen?

Ja, want het leven op straat beschadigt alles: lichaam, geest, waardigheid. Veel mensen verliezen uiteindelijk de gevoeligheid voor kou, pijn of zelfs geuren... wat nochtans een overlevingsmechanisme is.

Genezen op straat is onmogelijk. Huisvesting maakt deel uit van de behandeling. We hebben het over aangepaste en toegankelijke woningen, waarbij de betrokkene de huur betaalt.

Is het einde van dakloosheid mogelijk?

Uiteraard – wij hebben het geluk dat we in België wonen waar veel middelen en mogelijkheden zijn, het enige dat ontbreekt is de politieke motivatie!

"Echte moed is : proberen", ook al is het ingewikkelder dan verwacht!

Mogen deze paar woorden, uitgesproken met vastberadenheid, overtuiging en optimisme, gehoord worden!

We willen gravin Emmanuel de Ribaucourt bedanken voor het afnemen van dit interview.